Wijngaarden
Artikel in Perswijn 11 november 2020.
Wijndomeinen in Heuvelland
Alle wijngaarden organiseren op afspraak begeleid bezoek in de wijngaard, didactisch bezoek aan het wijnbouwbedrijf en installaties, degustatieruimte, mogelijkheid tot aankoop wijn, begeleid bezoek in andere talen (Frans, Engels en Duits).
Wijngoed Monteberg
Smijterstraat 4a, 8951 Dranouter,+32 (0)474 25 54 63
www.monteberg.be
10 hectare wijngaarden gelegen op de unieke zuidhelling van de Monteberg en de Kemmelberg.
Druivensoorten: Müller-Thurgau, Kerner, Pinot Gris, Dornfelder, Pinot Noir, Siegerrebe, Regent, Chardonnay, Solaris, Rondo en Auxerrois.
Wijnassortiment: stille wijnen (wit en rood), mousserende wijn (méthode traditionnelle) en pommelle (aperitief/degustief, 18.15 % alc.vol., op basis van druiven, appel, peer en eau de vie).
Wijndomein Entre-Deux-Monts
Rodebergstraat 69A, 8954 Westouter, +32 (0)57 40 19 69
Wellicht het bekendste wijndomein van het Heuvelland.
18 ha wijngaarden gelegen in de beschutting tussen de Rodeberg en de Zwarteberg – tussen twee bergen of entre deux monts.
Druivensoorten: Chardonnay, Kerner, Pinot Gris, Siegerrebe, Pinot Noir, Acolon en Auxerrois
Wijnassortiment: stille wijnen rood (Pinot Noir) en wit (Pinot, Kerner en Chardonnay); mousserende wijn (méthode traditionnelle) van Chardonnay en Pinot Noir en een versterkte wijn Eau devin Zientje (druiven, appelen en vlierbloesem).
Vidaigne
Soldatenstraat 1, 8954 Westouter, +32 (0)476 84 70 79
Slechts een halve hectare, amper 1.200 wijnstokken, maar een van de meest idyllische wijngaarden die je in België kan vinden. Het wijndomein ligt in het verlengde van een prachtige, grotendeels natuurlijke tuin, met uitzicht op het glooiende Heuvelland.
Druivensoorten: Regent, Phoenix, Solaris en Johanniter
Wijnassortiment: rode en witte wijnen
Herman Schotte doet aan biologisch wijnbouw. Hij maakt dus geen gebruik van insecticiden, pesticiden, herbiciden of chemicalia om gezonde druiven te krijgen. Daarom worden enkel hybride druivensoorten gebruikt, deze zijn beter bestand tegen (valse) meeldauw.
Wijngoed De Vallei
Kortedreef 3, 8954 Westouter, +32 475 49 29 63
Jacques en Annie Gruson-Wyffels werken heel strikt bio-dynamisch, volgens de leer van R. Steiner. op een kleine oppervlakte (1/2 ha).
Druivensoorten: Pinot Noir, Chardonnay, Auxerrois, Pinot Gris.
Wijnassortiment: rode en witte wijnen.
Wijngoed Klein Rijselhoek
Galooiestraat, 8958 Loker, +32 (0)497 73 86 06
www.kleinrijselhoek.be
Perceel van ongeveer 1 ha aan de voet van de Rodeberg
Druivensoorten: Regent, Cabernet Cortis, Muscaris, Souvignier Gris.
Wijnassortiment: rood (Regent), Rosé (Cabernet Cortis), wit (Souvignier Gris, Solaris)
Peter Vandamme maakt natuurwijnen. Milieuvriendelijke teelt: natuurlijke middelen en biodiversiteit op de wijngaard die bijdraagt tot de gezondheid van ons plantgoed. Daarom enkel hybride druivenrassen. Voor herbiciden en insecticiden is absoluut geen plaats. Vinificatie met een minimum aan manipulaties: geen cultuurgisten, geen gistvoeding, niet bijzoeten of ontzuren, filteren door gebruik van de zwaartekracht (geen koolfilters), geen klaringsmiddelen.
Wijngoed d’Hellekapelle
Dikkebusstraat 171, 8958 Loker, +32 (0)57 20 24 83
www.dhellekapelle.be
Aanplant: 2 ha
Druivensoorten: Pinot Noir, Chardonnay en Auxerrois
Wijnassortiment: Pinot Noir (eikgerijpt), Chardonnay (eikgerijpt), Koolwitje (Blanc de Noir) en mousserende wijn Papillon (twee jaar ‘sur lattes’).
Wijngoed Koudekot
Koudekotstraat 15, 8951 Dranouter, +32 (0)475 60 02 64
www.koudekot.be
Aanplant: 1 ha
Druivensoorten: Regent, Blauer Zweigelt, Frühburgunder. Allen blauwe rassen die vroeg rijp zijn. Een must om kwaliteitsvolle stille wijnen in ons noordelijk klimaat te kunnen garanderen.
Wijnassortiment: rood (Regent-Zweigelt), rood (Frühburgunder), Blanc de Bleu (wit van Blauer Zweigelt), Blanc de Noir (wit van Frühburgunder), rosé (Regent), fruitwijn: Nouternaar (halfdroge appelwijn).
Peter Dael zoekt het evenwicht tussen bioteelt en traditionele teelt in de bestrijding van plantenziektes.
Wijngoed Zilver Cruys
Diksmuidseweg 530, 8904 Boezinge +32 (0)484 29 63 33
www.zilvercruys.be
Aanplant: 3,54 ha
Druivensoorten: Chardonnay, Bachus, Siegerrebe, Pinot Gris, Pinot Meunier, Pinot Noir en Regent.
Niet echt Heuvelland, maar wel op de frontlijn van de Eerste Wereldoorlog; de naam ‘Zilver Cruys’ is afgeleid van het 15 meter hoge verzoeningskruis aan de overkant van het wijndomein, waar op 22 april 1915 de eerste gasaanval plaats vond.
Filip Decroix gebruikt de allernieuwste technieken om steeds de grenzen van het wijnmaken af te tasten en heel innoverende producten te maken.
Wijnassortiment: 5 schuimwijnen volgens méthode traditionelle, witte wijn, rode wijn en Wipers Time (likeur van druiven- en perensap)
Heuvellandse wijnfeesten
Op 15 augustus vinden de jaarlijkse Heuvellandse Wijnfeesten plaats op het domein ‘De Warande’ in Kemmel. De Heuvellandse wijnbouwers stellen er hun wijnen voor aan het grote publiek.
De wijnfeesten in Heuvelland zijn een begrip in de regio: gezellig kuieren tussen wijnstandjes, proeven van streekproducten, . ..
Wie wijnen wenst te proeven, koop je een wijnfeestglas.
https://www.toerismeheuvelland.be/nl/heuvellandse-wijnfeesten-26
Vintage Heuvelland fietsroute – 24 km
De Vintage Heuvelland fietsroute brengt je langs tien wijndomeinen. Tijdens de tocht geven borden in de vorm van wijnflessen je meer uitleg over het wijndomein. Je kan de wijnen ook proeven: op de domeinen zelf of in een van de cafeetjes of restaurantjes op de route.
Gastenhuis De Kleine Mote ligt aan knooppunt 9.
https://www.toerismeheuvelland.be/nl/getfile/VintagefietsrouteLR_55589.pdf/bestand
GOB Heuvelland
Geschiedenis
Tot halfweg de 19e eeuw was Heuvelland een echte wijnstreek, een van de meest noordelijke wijnstreken van Europa.
Mid 19e eeuw verdween de wijnbouw totaal (zie: Geschiedenis van de Belgische wijnbouw). Maar na een afwezigheid van bijna twee eeuwen verscheen in 1996 een nieuwe wijngaard op de zuidflank van de Kemmelberg. Sindsdien groeide het areaal aan tot zo’n 30 ha wijngoed, verspreid over een dozijn wijnboeren in de heuvels van de Westhoek.
Sedert 2005 is Heuvelland een wettelijk erkende Gecontroleerde OorsprongsBenaming, de jongste GOB van België.
Of een lot wijn van een bepaald jaar de gecontroleerde oorsprongsbenaming krijgt, wordt beslist door de erkenningscommissie, in anonieme stemming na blind proeven van de stalen, op basis van het uiterlijk voorkomen (kleur en klaarheid), geur en smaak van de wijn.
Voor de erkenning van de “Heuvellandse Wijn met gecontroleerde oorsprongsbenaming” moeten de druiven 100 % van de erkende productiezone afkomstig zijn. Drie wijndomeinen verkregen al een GOB-classificatie: Entre-Deux-Monts, Monteberg en Domein Vidaigne.
Eigenschappen van GOB Heuvelland
Gegevens over het geografische gebied
In het Heuvelland heerst een koel klimaat met frisse nachten hetgeen bevorderlijk is voor de wijnbouw. Door de nabijheid van de Noordzee zijn de winters zachter en vermijdt men te lage temperaturen die nefast zouden zijn voor de druivelaar.
De percelen bevinden zich hoofdzakelijk op zuidelijk gerichte hellingen en heuvels met een goede drainage, namelijk op de zuiderflanken van de heuvels Monteberg, Kemmelberg, Baneberg, Vidaigneberg, Rodeberg, Zwarteberg en Scherpenberg.
Het Heuvelland heeft een arme zure zandleembodem met een heel goede drainage dankzij de ijzerzandsteen in de bodem en een diepe grondwatertafel.
Gegevens van het product
De Heuvellandse wijnen hebben een aromatisch, mineraal en fris karakter. Het kunnen vrij lichte tot matig krachtige wijnen zijn. Dankzij de combinatie van druivenras en de specifieke bodem hebben de wijnen veelal een origineel kruidig en bloemig boeket.
Afhankelijk van het jaartal en het druivenras, hebben de Heuvellandse wijnen een bewaarpotentieel dat kan gaan van 2 tot meer dan 5 jaar.
De mousserende wijnen zijn vrij krachtig, elegant en complex.
Causaal verband tussen geografische gebied en het product
Het koele klimaat en de frisse nachten zorgen voor een lange rijpingsperiode. Zo worden meer aroma’s aangemaakt zonder het aanmaken van te veel suiker. Op die manier krijgt men aromatische wijnen die altijd fris blijven. Het alcoholgehalte blijft meestal laag, nl. < 12.5 %.
De ijzerzandsteen aan de oppervlakte zorgt voor een warmer microklimaat zodat de druiven net iets beter kunnen afrijpen, om later een wijn te verkrijgen die evenwichtig is in de zoet – zuur balans.
Door de droge en schrale bodem gaat de druivelaar vlugger in de fase van groeivertraging of groeistop. Dit is de fase die ervoor zorgt dat er efficiënter aan fotosynthese wordt gedaan en dat er meer polyfenolen en secundaire metabolieten worden aangemaakt. Zo krijgen de wijnen meer structuur, zijn ze aromatisch en kunnen langer bewaard worden.
Het koele klimaat geeft ons de mogelijkheid om witte en rode wijnen te maken dankzij de bovenvermelde troeven, weliswaar het ene jaar gemakkelijker dan het andere. Anderzijds produceren de druiven met dit klimaat niet zo veel suiker en blijven er altijd voldoende zuren over. Zo kan men in Heuvelland heel fijne mousserende wijnen produceren.
Eigenschappen van de Heuvellandse wijn
Witte wijnen : fijn, elegant, fruitig of bloemig, soms wat mineraal aroma. Meer finesse dan kracht . Mooie gestructureerde aciditeit en gekenmerkt door een niet al te hoog alcoholgehalte (11 à 12 %vol). Houtlagering kan voor bepaalde wijnen een toegevoegde waarde zijn. Dit geldt ook voor de rosé-wijnen.
Rode wijnen : een fruitige, frisse stijl. Het zijn wijnen die de karakteristieken van “alle” noordelijke rode wijnen in zich dragen. Afhankelijk van het ras en de jaargang is er toch sprake van de aanwezigheid van een tannine structuur. Houtlagering wordt vaker gebruikt. Alcoholgehalte niet zeer hoog ( 11 à 12,5 %vol). Ze worden best niet al te warm geschonken (15 à 17°C).
De maximumopbrengst per hectare
De gemiddelde maximale opbrengst is beperkt tot 65 hl/ha. Voor de rassen Müller-Thurgau, Kerner, Auxerrois en Dornfelder is de gemiddelde maximale opbrengst beperkt tot 80 hl/ha.
De toegelaten druivenrassen in GOB Heuvelland
Wit:
Vitis Vinifera: Müller–Thurgau; Kerner; Siegerrebe; Pinot gris; Chardonnay; Riesling; Auxerrois. Hybride: Johanniter; Muscat; Phoenix.
Blauw:
Vitis Vinifera: Pinot noir; Dornfelder; Cabernet-Sauvignon. Hybride: Regent; Rondo.